8-bit 16-bit? Wat is het verschil?
Als je in Photoshop je gemaakte foto's gaat bewerken kun je er tegenwoordig voor kiezen om dit in een 16-bit werkomgeving te doen. Maar wat is een 16-bit werkomgeving? Hoe werkt het, wat is het verschil met een 'normale' 8-bit werkomgeving en wat zijn de voordelen? Dat alles ga ik in deze blog uitleggen. Hou er wel rekening mee dat ik als uitgangspunt een RAW bestand gebruik. Een JPEG bestand is standaard maar 8 bits terwijl een RAW bestand een grotere bit-diepte heeft en daarmee meer mogelijkheden biedt.
Het grote voordeel van werken in een 16-bit omgeving is eigenlijk met één woord te omschrijven:
flexibiliteit. Je kunt meer in een 16-bit werkomgeving dan in een 8-bit werkomgeving. Om dat te begrijpen gaan we eerst kijken naar de verschillen tussen 8-bit en 16-bit. En dat begint bij de kleuren.
In de fotografie draait alles om drie kleuren: rood, groen en blauw. Als je dit afkort krijg je bekende uitdrukking RGB die je overal ziet. Nu weet je dus ook meteen waar RGB voor staat. Deze kleuren rood, groen en blauw kunnen we mengen zodat we alle kleuren krijgen die we maar willen.
Het verschil tussen 8-bit en 16-bit zit in de combinaties die we kunnen maken. Sommige mensen denken dat 50 tinten grijs al veel is... je wilt niet weten hoeveel tinten we kunnen maken met de RGB kleuren. Om dat duidelijk te maken gaan we kijken naar beide werkomgevingen.
flexibiliteit. Je kunt meer in een 16-bit werkomgeving dan in een 8-bit werkomgeving. Om dat te begrijpen gaan we eerst kijken naar de verschillen tussen 8-bit en 16-bit. En dat begint bij de kleuren.
In de fotografie draait alles om drie kleuren: rood, groen en blauw. Als je dit afkort krijg je bekende uitdrukking RGB die je overal ziet. Nu weet je dus ook meteen waar RGB voor staat. Deze kleuren rood, groen en blauw kunnen we mengen zodat we alle kleuren krijgen die we maar willen.
Werken in een 8-bit omgeving
We beginnen met een 8-bit werkomgeving. We weten nu dat we de RGB kleuren kunnen mengen. En elke kleur kan een eigen tint hebben. Zo hebben we bijvoorbeeld lichtblauw, donkerblauw en alles wat daar tussen zit. In een 8-bit werkomgeving hebben we per kleur maar liefst 256 verschillende tinten. Dus 256 tinten rood, 256 tinten groen en 256 tinten blauw. Dat betekent dat we in de 8-bit werkomgeving zo'n (256 x 256 x 256) 16,7 miljoen verschillende kleuren kunnen maken.
Mocht je je afvragen waar het getal 256 vandaan komt, dan komt door de wiskundige formule die schuil gaat achter de bits. In onze computertaal kan een bit namelijk 2 waardes hebben, een 1 of een 0. Dus 1 bit kan 2 waardes hebben. Als we dan kijken naar 8 bit, dan zitten daar 28 (oftewel 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2) waardes in wat gelijk staat aan 256. Maar 16,7 miljoen verschillende kleuren... Dat is heel erg veel vind je niet? Dat valt eigenlijk wel mee. Laten we eens kijken naar een 16-bit werkomgeving.
Mocht je je afvragen waar het getal 256 vandaan komt, dan komt door de wiskundige formule die schuil gaat achter de bits. In onze computertaal kan een bit namelijk 2 waardes hebben, een 1 of een 0. Dus 1 bit kan 2 waardes hebben. Als we dan kijken naar 8 bit, dan zitten daar 28 (oftewel 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2) waardes in wat gelijk staat aan 256. Maar 16,7 miljoen verschillende kleuren... Dat is heel erg veel vind je niet? Dat valt eigenlijk wel mee. Laten we eens kijken naar een 16-bit werkomgeving.
Werken in een 16-bit omgeving
We hebben gezien dat we in een 8-bit werkomgeving 256 verschillende tinten per RGB kleur hebben. Nu gaat het pas echt duizelen. Als we dit door gaan rekenen naar een 16-bit omgeving dan hebben we per RGB kleur niet minder dan 216 (oftewel 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2) tinten. Wat overeenkomt met 65536 tinten per kleur! Dus 65536 tinten rood, 65536 tinten groen en 65536 tinten blauw. Theoretisch gezien kunnen we dan (65536 x 65536 x 65536) 281 biljoen verschillende kleuren maken! Begin je het verschil al te zien en wat de voordelen zijn van een 16-bit werkomgeving?
Hoe kun je dit in de praktijk zien?
Goede vraag. Zeker als je je bedenkt dat het menselijk oog 'maar' een paar miljoen kleuren kan zien, laat staan alle 16,7 miljoen kleuren in de 8-bit werkomgeving. Ken je de uitdrukking 'it's all in the details'? Want daar gaat het om. Ik zal twee voorbeelden laten zien van een grijsverloop, zowel in een 8-bit als in een 16-bit omgeving:
Niks mis mee toch? Allebei een mooi egaal kleurverloop van zwart naar wit en optisch is er geen verschil tussen de 8-bit en de 16-bit omgeving. Nu gaan we in Photoshop de levels erop los laten. Voor beide varianten gaan we de output levels dichter bij elkaar zetten:
Door de output levels naar elkaar te brengen verklein je in feite de ruimte van het verloop. Het resultaat nu is een grijs vlak en weer zien we optisch geen verschil tussen de 8-bit en de 16-bit omgeving.
Nu gaan we voor de tweede keer de levels toepassen. We willen de lege ruimtes (de ruimtes waar geen kleur informatie meer in zit) weg hebben dus gaan we de input levels naar elkaar toe brengen.
En plotseling zien we optisch een enorm verschil tussen de 8-bit en de 16-bit omgeving.
Wat hebben we nu eigenlijk gedaan om dit effect te krijgen?
Door de levels in elkaar te drukken hebben we eigenlijk het gebied voor het verloop verkleind. Met andere woorden, door het verloopgebied kleiner te maken blijven er minder tinten over om een mooi verloop van zwart naar wit weer te geven. En zo ga je het verschil zien tussen een 8-bit en een 16-bit werkomgeving. Bij een 8-bit zijn er "maar" 256 verschillende tinten om een verloop te maken. Ga je hier de ruimte kleiner maken, dan ga je zien dat een 8-bit omgeving moeite heeft om het verloop vloeiend te houden. Er moeten keuzes worden gemaakt in de tinten die worden weergegeven. Een 16-bit omgeving heeft daarentegen 65536 verschillende tinten om een verloop te maken. Ga je hier de ruimte kleiner maken, dan blijven er nog altijd een paar duizend tinten over (wat nog altijd meer is dan een volledig 8-bits bereik) om een vloeiend verloop te maken. En dat ga je, zoals je hierboven ziet, direct terugzien.
Door: Steve Patterson
Niks mis mee toch? Allebei een mooi egaal kleurverloop van zwart naar wit en optisch is er geen verschil tussen de 8-bit en de 16-bit omgeving. Nu gaan we in Photoshop de levels erop los laten. Voor beide varianten gaan we de output levels dichter bij elkaar zetten:
Door de output levels naar elkaar te brengen verklein je in feite de ruimte van het verloop. Het resultaat nu is een grijs vlak en weer zien we optisch geen verschil tussen de 8-bit en de 16-bit omgeving.
En plotseling zien we optisch een enorm verschil tussen de 8-bit en de 16-bit omgeving.
Wat hebben we nu eigenlijk gedaan om dit effect te krijgen?
Door de levels in elkaar te drukken hebben we eigenlijk het gebied voor het verloop verkleind. Met andere woorden, door het verloopgebied kleiner te maken blijven er minder tinten over om een mooi verloop van zwart naar wit weer te geven. En zo ga je het verschil zien tussen een 8-bit en een 16-bit werkomgeving. Bij een 8-bit zijn er "maar" 256 verschillende tinten om een verloop te maken. Ga je hier de ruimte kleiner maken, dan ga je zien dat een 8-bit omgeving moeite heeft om het verloop vloeiend te houden. Er moeten keuzes worden gemaakt in de tinten die worden weergegeven. Een 16-bit omgeving heeft daarentegen 65536 verschillende tinten om een verloop te maken. Ga je hier de ruimte kleiner maken, dan blijven er nog altijd een paar duizend tinten over (wat nog altijd meer is dan een volledig 8-bits bereik) om een vloeiend verloop te maken. En dat ga je, zoals je hierboven ziet, direct terugzien.